Ga direct naar de inhoud

Demeter

Topkeurmerk(topkeurmerk)
Demeter logo

Laatste screening: september 2025

Demeter is een internationaal keurmerk voor biologisch-dynamische landbouw. Een Demeter-bedrijf is altijd een gemengd bedrijf, wat wil zeggen dat het dieren houdt en ook akkerbouw bedrijft. De eisen van Demeter komen boven op de eisen van biologische landbouw. De eisen van Demeter komen voort uit de antroposofie, een levensbeschouwing die uitgaat van samenhang tussen mens, plant, dier, bodem en kosmos.

Thema's

Producten met het Demeter-keurmerk voldoen aan de eisen van de biologische landbouw, maar Demeter-boeren en -verwerkers werken met aanvullende normen en richtlijnen. Vanuit de eisen van EU-biologisch is er aandacht voor biodiversiteit en bodemkwaliteit door bijvoorbeeld vruchtwisseling. En biologische boeren proberen gewasziekten, plagen en onkruid te voorkomen met (mechanische) teeltmaatregelen. Biologische bedrijven gebruiken heel beperkt bestrijdingsmiddelen, en dan alleen een beperkt aantal toegestane natuurlijke middelen, geen chemische. Stikstofkunstmest is verboden. Biodynamische boeren richten zich sterk op het vergroten van de bodemvruchtbaarheid met compost, dierlijke mest en diverse groenbemesters, in plaats van de planten te bemesten. Demeter eist verder nog dat minimaal 10% van het bedrijfsoppervlak biodiversiteit moet ondersteunen. In tegenstelling tot EU-biologisch verbiedt Demeter wel het kappen van waardevolle natuurgebieden en ongerept regenwoud. De uitstoot van broeikasgassen wordt net als bij EU-biologisch indirect beperkt door het verbod op het gebruik van stikstofkunstmest. En Demeter-producten en grondstoffen mogen niet per vliegtuig worden vervoerd, tenzij dit onvermijdelijk is; maar dan moet de broeikasgasuitstoot worden gecompenseerd.

De internationale federatie van Demeter heeft een apart eisenpakket op Mens en werk. De eisen volgen de standaard van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) van de Verenigde Naties. Demeter-bedrijven moeten streven naar arbeidsomstandigheden die boven het gemiddelde liggen, en naar een positieve en eerlijke sociale relatie met de gemeenschap.  

Als door het wegvallen van loon uit kinderarbeid een gezin onder de bestaansgrens komt, moet een Demeter-bedrijf hiervoor compenseren.  

Demeter stelt geen eisen op de door ons beoordeelde onderdelen van een eerlijke handelsketen. Ook zijn er geen eisen aan een minimumprijs of aan een tegemoetkoming in de duurzame investeringen van de producent.

Dit keurmerk verwijst naar de website van de internationale moederorganisatie, waar de eisen aan duurzaamheid op staan. Deze eisen zijn in het Engels geschreven. Veel duurzaamheidseisen zijn specifiek opgesteld en daarom goed te controleren, maar dat is niet voor álle eisen zo. Op de website van het keurmerk vind je algemene informatie over wat het keurmerk wil bereiken, welke problemen het wil aanpakken en op welke manier het dat wil doen. Er staat ook bij welke dilemma's het daarbij tegenkomt én hoe het daarmee omgaat. welke dilemma's het daarbij tegenkomt én hoe het daarmee omgaat. De eigenaar van dit keurmerk heeft uitgebreid antwoord gegeven op onze vragen over het betrekken van andere belanghebbenden bij het door ontwikkelen van de eisen. Maar deze informatie staat niet allemaal op zijn website. Belanghebbenden met verschillende achtergronden zijn betrokken bij het (verder) ontwikkelen van de duurzaamheidseisen. Zo zorgt de keurmerkeigenaar ervoor dat er een breder beeld ontstaat en dat er meer vertrouwen is in de gemaakte keuzes dan wanneer hij dit allemaal zelf zou bepalen.

Het is belangrijk dat keurmerken nadenken over hun impact. Dit keurmerk legt voldoende uit over hoe het de impact in kaart brengt of wil gaan brengen. Het zet goede stappen voor de impactrapportage.

Ieder jaar controleert een onafhankelijke en speciaal daarvoor aangewezen (geaccrediteerde) organisatie of de eisen over het biologisch werken ook echt worden nageleefd. Een deel van deze controles wordt niet van tevoren aangekondigd. Naleving van de extra eisen van Demeter bovenop EU-biologisch wordt soms door onafhankelijke, en soms door controleurs van Demeter gecontroleerd. Het keurmerk vertelt dat er gevolgen zijn als er (tijdelijk) niet voldaan wordt aan de eisen die het stelt en dat legt het in het algemeen uit. Een onafhankelijke commissie bepaalt wat de gevolgen zijn. Het keurmerk heeft een systeem opgezet waarmee het gecertificeerde producten in de hele keten kan volgen. Zo weet je dat het product dat je koopt geproduceerd is volgens de eisen van het keurmerk.

Website Demeter(externe link)